Podział majątku likwidowanej spółki z o.o.

Likwidacja spółki z o.o. w toku. Likwidatorzy powołani. Dobrze się spisują – upłynniają majątek spółki z o.o., kończą bieżące interesy. Wierzyciele spółki zostali albo spłaceni, albo zabezpieczeni. Minęło już sześć miesięcy od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Jeżeli jesteś wspólnikiem spółki z o.o., to na tym etapie powinieneś szczególnie uważnie przyglądać się działaniom likwidatorów. Nadszedł bowiem czas, w którym otwiera się sposobność otrzymania spłaty Twojego udziału w spółce z o.o.

Oczywiście możliwość taka uzależniona jest od spełnienia kilku warunków. Jak to w biznesie z reguły bywa – chodzi rzecz jasna głównie o pieniądze.

Podział majątku pomiędzy wspólników spółki z o.o. z formalnoprawnego punktu widzenia wymaga dopełnienia przez likwidatorów dwóch przesłanek. Pierwsza to wspomniana wcześniej konieczność ogłoszenia o otwarciu likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a następnie upływ sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia. Jeśli wspólnicy – założyciele w umowie spółki z o.o. przewidzieli inny sposób dokonywania ogłoszeń i wezwań, bieg terminu rozpoczyna się od późniejszego ogłoszenia. Termin sześciomiesięczny liczony jest zgodnie z regułami kodeksu cywilnego (art. 112 k.c.). Pamiętaj jednak! Jeżeli ogłoszenie otwarcia likwidacji nastąpiło bez wezwania wierzycieli lub wezwano wierzycieli bez ogłoszenia otwarcia likwidacji, termin w ogóle nie biegnie.

Drugą z przesłanek koniecznych do spełnienia przed spłatą wspólników spółki z o.o. jest konieczność zaspokojenie interesów wierzycieli. Likwidatorzy dokonują tego albo poprzez spłatę wszelkich długów spółki, albo poprzez zabezpieczenie takiej spłaty. Musisz zatem wiedzieć, że nawet pomimo upływu sześciomiesięcznego terminu od ogłoszenia otwarcia likwidacji w MSiG, nie jesteś uprawiony do otrzymania spłaty, jeśli likwidatorzy nie zaspokoili bądź nie zabezpieczyli wierzycieli.

Po dokonaniu powyższych czynności, likwidatorzy mają obowiązek przeprowadzić podział pozostałego majątku spółki z o.o. w likwidacji pomiędzy wspólników. Jeżeli zatem suma aktywów przekracza sumę pasywów i spółka nie ma już niezaspokojonych długów, masa majątkowa będzie dzielona między wspólników.

Jak oznaczyć wielkość dokonywanej na rzecz wspólników spłaty w stosunku do pozostałych aktywów? Kodeks spółek handlowych dostarcza nam w tym zakresie precyzyjnych wskazówek. Otóż podziałowi między wspólników podlega tzw. kwota likwidacyjna. Czym ona jest i skąd się bierze? Jest to wartość wynikająca ze sprawozdania finansowego. Sprawozdanie sporządzają likwidatorzy w myśl art. 288 § 1 k.s.h. Jest to dokument określający stan majątku spółki z o.o. w likwidacji na dzień poprzedzający podział majątku między jej wspólników. Sprawozdanie podlega następnie zatwierdzeniu na zgromadzeniu wspólników i stąd również czerpiesz wiedzę, czy finanse likwidowanej spółki wystarczą do uzyskania przez Ciebie spłaty.

Ustalenie konkretnej wartości, jaka przypadnie Ci w wyniku podziału majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, może wynikać albo przepisów k.s.h., albo z umowy. Kodeks wprowadza tutaj regułę, zgodnie z którą wspólnik otrzymuje spłatę proporcjonalną do jego udziałów w spółce z o.o. Wysokość udziałów przypadających poszczególnym wspólnikom wynika z prowadzonej przez zarząd księgi udziałów. Aby ustalić, jaki ułamek kwoty likwidacyjnej należy się Tobie, ustalasz relację pomiędzy nominalną wartością Twoich udziałów a wysokością kapitału zakładowego spółki. Uzyskana wartość decyduje o tym, w jakim zakresie będziesz partycypował w podziale majątku spółki.

Możliwa jest jednak sytuacja odmienna. Moim zdaniem może ona wystąpić wyłącznie wówczas, kiedy zostało to wyraźnie przewidziane w umowie spółki z o.o. (przesądza o tym art. 286 § 3 k.s.h.). Umowa spółki – bądź pierwotna, bądź zmieniona w drodze uchwały zgromadzenia wspólników, podjętej najpóźniej przed upływem terminu określonego w art. 286 § 1, może modyfikować zasady podziału majątku między wspólników. Wspólnicy mają w tym względzie pełną swobodę. Mogą zatem postanowić, że podział obejmie tylko część majątku spółki albo że majątek będzie w ogóle wyłączony od podziału i przeznaczony na określony cel. Nie ma przeszkód, aby umowa ustalała inne, niż w stosunku do udziałów, proporcje podziału albo terminy spłaty kwot likwidacyjnych. Jeżeli dla zaspokojenia i zabezpieczenia wierzycieli nie było konieczności spieniężenia całego majątku spółki, umowa może przewidywać podział pozostałego majątku w całości albo w części w naturze. Dopuszczalne jest umowne wyłączenie niektórych wspólników od podziału majątku likwidacyjnego.

Jeżeli na pokrycie swojego udziału w spółce wniosłeś aport, nie zostanie on Ci zwrócony, z jednym zastrzeżeniem. Jeśli mianowicie przedmiotem aportu była rzecz przekazana spółce z o.o. wyłącznie do używania, likwidatorzy są zobowiązani ją zwrócić. Rzecz wniesiona do używania nie wchodzi bowiem w skład majątku spółki, nie staje się jej własnością.

Podsumowując, jeśli jesteś wspólnikiem spółki z o.o. w likwidacji i następuje spłata przysługującego Ci w tej spółce udziału, chciałabym, abyś pamiętał o kilku kwestiach:

  1. podział majątku likwidowanej spółki z o.o. pomiędzy wspólników może nastąpić wyłącznie po upływie 6 – miesięcznego terminu od ogłoszenia o otwarciu likwidacji;
  2. pilnuj wysokości wypłacanej Ci kwoty – o jej konkretnej wartości zadecydują z reguły przysługujące Ci udziały, niekiedy jednak wartość ta wynikać będzie z brzmienia umowy spółki. Przyznana Ci kwota nie powinna być wyższa niż przysługująca Ci część majątku spółki zgodnie z wysokością kwoty likwidacyjnej;
  3. nie przyjmuj żadnej spłaty, jeśli wiesz lub przy dołożeniu należytej staranności mógłbyś się dowiedzieć, że likwidowana spółka nie spłaciła jakichś swoich długów.

Dlaczego powyższe zasady są tak ważne? Ano z tego względu, że kodeks spółek handlowych nakłada na nierzetelnego wspólnika, który w złej wierze przyjmuje spłatę swojego udziału w spółce z o.o. sankcję. Jest nią oczywiście obowiązek zwrotu tego, co zostało mu wydane i co bezpodstawnie przyjął.

Z drugiej jednak strony musisz również pamiętać, że jeśli likwidacja przebiegła poprawnie, upłynął już termin 6 miesięcy od ogłoszenia w MSiG, wierzyciele spółki zostali spłaceni lub zabezpieczeni, a sprawozdanie finansowe wykazało jeszcze jakiś majątek – masz prawo do otrzymania stosowanej spłaty! Jeśli likwidatorzy nie wypłacą Ci jej dobrowolnie, przysługuje Ci roszczenie cywilne o zapłatę.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.